Voeding in relatie tot mondgezondheid
Iedereen weet dat twee keer per dag poetsen belangrijk is voor een gezond gebit, maar wist je dat gezonde voeding ook een hele belangrijke factor is voor een sterk en gezond gebit?
Zelf had ik als kind en tiener vaak gaatjes en vanaf dat ik de opleiding Voeding en Diëtetiek ben gaan doen, heb ik geen één gaatje meer gehad (mijn voedingspatroon is sterk veranderd vanaf dit moment). Dat heeft mij aan het denken gezet en toen ben ik het één en ander gaan uitzoeken!
Maar waarom is gezonde voeding dan zo belangrijk? Het is eigenlijk heel logisch, want voeding komt tenslotte als allereerste in je mond, voordat het verder jouw lichaam in gaat. Wanneer jouw voeding dan niet op orde is, zal jouw gebit hier ook niet vrolijk van worden. Er zijn verschillende problemen die gerelateerd zijn aan voeding, maar dit zijn de meest voorkomende: gaatjes (actieve cariës), tandslijtage (tanderosie), tandvleesontsteking (gingivitis/parodontitis), monddroogte of aften. Deze mondgezondheidsproblemen kunnen ontstaan wanneer een voedingspatroon te veel suikers (koolhydraten) en te weinig vitamines en mineralen bevat. Vooral suikers (koolhydraten) zijn de boosdoeners, want deze zijn een voedingsbodem voor bacteriën en hierdoor kan het gebit worden aangetast. Een tekort aan vitamines en mineralen daarentegen kunnen tanden en kiezen verzwakken en hierdoor is het gebit ook minder bestand tegen bacteriën. Ook is het consumptiepatroon (maximaal zeven eet- en drinkmomenten per dag) belangrijk voor het voorkomen van gebitschade. Uit recent onderzoek blijkt ook dat personen met een optimaal voedingspatroon (een voeding met weinig suikers, veel vitamines en mineralen) een sterker gebit hebben dan mensen met een niet optimaal voedingspatroon.
Cariës
Gaatjes (cariës) ontstaan door inwerking van zuren geproduceerd door bacteriën. Het ontstaat met name op plekken waar plak achterblijft, daar waar het gebit minder goed schoongehouden wordt. Dus de combinatie van slecht poetsen en het eten/drinken van veel suikers, is een groot risico voor het ontstaan van gaatjes. Ook is een tekort aan vitamine D, selenium, zink en fluoride van invloed op het ontstaan van cariës. Gaatjes zijn vooral een probleem bij kinderen, ongeveer 50% van de twaalfjarige kinderen heeft gemiddeld één gaatje in het gebit en bij kinderen onder de zes jaar komen cariës in het melkgebit veelvoudig voor.
Tanderosie
Tanderosie is een vorm van gebitsslijtage, waarbij glazuur als gevolg van (directe) zuurinwerking verminderd. Tanderosie is een veel voorkomend probleem dat vaak al op jonge leeftijd en met de leeftijdsjaren toeneemt. Voedingsmiddelen met een pH van 5,5 of lager, (light) frisdranken, zoetmiddelen en snoepgoed, alcoholische dranken en fruit kunnen tanderosie veroorzaken.
Tandvleesontsteking
Tandvlees kan door voedingstoftekorten verzwakken en de afweer van bacteriën kan worden verlaagd. Steeds meer aanwijzingen laten zien dat een verantwoord voedingspatroon bijdraagt aan een gunstig verloop van tandvleesontsteking. Voorbeelden van tekorten die voor tandvleesontsteking kunnen zorgen zijn: een tekort aan vitamine C of omega 3 vetzuren.
Samenwerking met tandartsen
Doordat voeding dus zo’n grote invloed heeft op de mondgezondheid, heeft onze praktijk op verschillende plekken in Nederland spreekuren bij tandartspraktijken. Deze spreekuren zijn erop gericht om gebitten van kinderen cariës vrij te houden/krijgen en wij hebben al mooie resultaten kunnen behalen!
Hieronder wat tips om jouw mondgezondheid te bevorderen:
- Maak zo min mogelijk gebruik van suikerhoudende producten en eet volgens de richtlijnen van het voedingscentrum (Schijf van Vijf).
- Maak gebruik van drie hoofdmaaltijden en drie/vier tussendoortjes per dag
- Eet niet meer dan twee zure fruitsoorten per dag (zure fruitsoorten kunnen de glazuurlaag van jouw tanden aantasten, waardoor er tanderosie kan ontstaan).
- Wacht met tandenpoetsen tot een uur na de laatste maaltijd (door een uur te wachten, geef je je mond de tijd om te neutraliseren)
- Water is een goede vervanging voor frisdrank en kan onbeperkt gedronken worden! Wanneer je toch gebruik wilt maken van frisdrank/ranja, probeer het glas dan in één keer leeg te drinken.
“Wanneer jij bovenstaande tips toepast en je daarnaast twee keer per dag blijft poetsen, komt het vast helemaal goed met jouw gebit”